zondag 31 juli 2022

Een zoogdier in de diepzee...

Recent in het nieuws waren er aan de kust van Zandvoort en een paar dagen geleden voor de kust van België een aantal spitssnuitdolfijnen gezien. Eén daarvan dreigde zelfs te stranden... 

Spitssnuitdolfijn

De spitssnuitdolfijn is een vrij ongewone gast in de Noordzee. Hoewel ze aan de westkant van de Noordzee wel eens voorkomen, is de Noordzee eigenlijk geen geschikte plek voor deze dolfijnen om te jagen. Ze jagen namelijk in de diepzee op dieptes tussen de 800 en 1700m. De Noordzee is voor hen, die op de diepste plekken een diepte van 200m bereikt, te ondiep. Zelfs het Gardameer in Italië is op de diepste plek met zo'n 346m nog dieper dan de Noordzee, maar voor de spitsnuitdolfijn nog steeds te ondiep. 

Omdat we in verhouding nog ontzettend weinig weten van de diepzee, weten we van de spitssnuitdolfijn ook erg weinig. Wat we weten is dat ze op enorme dieptes op inktvissen jagen. Er doen een aantal onderzoekers onderzoek naar deze soort en uit dat onderzoek zijn we een aantal dingen te weten gekomen. Er zijn ongeveer 24 soorten spitssnuitdolfijnen en van die 24 zijn er een aantal waarvan we iets meer weten dan het diepzee duikende jagers zijn. In verhouding met andere dolfijn en walvissoorten zijn ze maar heel weinig te zien aan het oppervlak. Er is een record gemeten van een duik van 3 km en dat is een duik van meer dan twee uur. Onvoorstelbaar als je bedenkt dat het zoogdieren zijn en gewoon aan de oppervlakte moeten komen om adem te halen. Ook is er gemeten dat ze tijdens een duik zich heel langzaam bewegen. Bij weer een andere soort is er juist gemeten dat ze heel snel duiken en sneller dan gemiddeld jagen. Ook de geluiden (echolocatie) die ze maken gaan twee keer zo snel en ook op een twee keer hogere frequentie dan andere soorten dolfijnen. 

Maar hoe kan een zoogdier nou zo diep en lang onderwater zijn zonder telkens een verse teug lucht nodig te hebben? Waarschijnlijk is het zo dat ze net als een duikende vogel hun longen inklappen als ze gaan duiken en dat minder belangrijke organen weinig tot geen zuurstof krijgen tijdens een duik, zodat al het zuurstof in hun lichaam alleen langs de hersenen en hun hart hoeft te circuleren en ook is het zo dat de echte extreem diepe duikers ook kleinere organen hebben dan normaal om te zorgen dat alle organen zo weinig mogelijk zuurstof nodig hebben. Ze hebben ook ander bloed, bloed dat meer zuurstof kan opnemen dan normaal. Super gaaf!

Hopelijk leren we snel meer over de bijzondere spitssnuitdolfijn...

maandag 25 juli 2022

Haaien soorten

Iemand die vertelde dat ze niet wist dat er verschillende soorten haaien zijn. 😮 Erg verbaasd was ik dan ook dat ze dat niet wist. Dus mochten er meer mensen zijn die hier onwetend over zijn hieronder zet ik wat verschillende haaien soorten neer. Natuurlijk zijn er nog veel meer haaien soorten, want dat zijn er ongeveer 500... 

Haaien soorten



Wist je dat..? 

Haaien ontzettend bedreigd worden? Elk jaar worden er zo'n 100 miljoen haaien gedood voor hun vlees en vinnen. Haaienvinnen soep is in China en andere landen een luxe lekkernij. Een kopje haaienvinnensoep kost daar namelijk €80,-. De manier waarop er gestroopt wordt is extreem luguber en ontzettend triest. De jacht op haaien heeft enorm schadelijke gevolgen voor de zeeën en oceanen. Haaien staan bovenaan de voedselketen en zijn daarom heel belangrijk voor de balans in het ecosysteem. Ze verhinderen dat er van bepaalde diersoorten te veel komen en een heel gebied zouden gaan overnemen. Er zouden dan te veel middelgrote vissen komen die weer kleinere visjes eten die heel belangrijk zijn voor het vrijhouden van algen op het koraal. Algen zouden het koraal ontzettend aantasten, waardoor er minder koraalriffen kunnen groeien wat weer tot gevolg heeft dat veel vissoorten en andere dieren uitsterven die afhankelijk zijn van het koraal. 

Haaien zijn dus heel belangrijk voor het leven onderwater...








maandag 18 juli 2022

Wie is de heerser van de onderwater wereld?

De mensenhaai of witte haai staat in biologie boeken vaak beschreven als top predator die bovenaan de voedselketen staat. Waarom dat toch niet helemaal klopt dat ga ik je uitleggen...

Top roofdier onderwater

Als je denkt aan alles wat leeft in de vele zeeën van deze wereldbol dan is de witte haai toch wel de gene die boven al het leven in de zee staat. Dus bovenaan de voedselketen, althans dat zou je denken. Toch gebeurde het steeds vaker dat dit machtige dier aangespoeld op het strand van Zuid- Afrika werd aangetroffen. Opmerkelijk was dat alle exemplaren een groot gapend gat ter hoogte van de lever hadden. Allemaal stuk voor stuk dezelfde verwondingen en doodsoorzaak. Als je zo'n mysterieuze zaak vertaalde in menselijke sferen dan moest het wel een verhaal zijn van een serie moordenaar die iedere keer, bij elk slachtoffer op de zelfde manier toesloeg. Wie zit er eigenlijk achter deze toch wel lugubere en mysterieuze moordzaak? Onderzoekers onderzochten de wonden en kwamen al snel tot de conclusie dat het maar om één dier kon gaan. Namelijk:

*Tromgeroffel* 

De orka

Orka's worden niet voor niets de wolven van de zee genoemd. Ze jagen in een groep (pod) en samen vormen ze zich tot een krachtige, samenwerkende en op elkaar afgestemde machine. Elke individu weet zijn rol en taak en zo vertrouwen ze blind op elkaar. Aan de kust hadden mensen rond die tijd een orka familie gezien en samen met de aard van de bijtwonden waren ze er snel achter dat orka's achter de dood van de witte haaien zaten. Waarom hadden alle haaien dan exact op de zelfde plek gapende wonden in hun lichaam zitten? Dat komt omdat orka's alleen de lever van een haai willen hebben. Orka's eten energie rijk, vet eten. De lever is het enigste stuk wat energierijk genoeg is voor de orka en daarom zullen ze met precisie alleen de lever uit het lichaam van de haai halen. 

Dan zal je, je misschien nog afvragen: maar hoe zijn orka's de roofvis van 4 tot 6 meter lang, soms wel 2000 kg zware en met 300 vlijmscherpe tanden de baas? Als we de orka en haai als soort naast elkaar leggen dan heeft de orka heel veel streepjes voor op de haai, zowel qua intelligentie als lichamelijk. Om wat opsommingen te maken: orka's jagen in een groep en de haai jaagt alleen. Orka's zijn groter en zwaarder dan haaien en bovendien sneller en behendiger. Daarnaast is de orka zich bewust van de zwakke plek van de haai en dat is de met een moeilijk woord: tonische immobiliteit. Veel haaien moeten blijven zwemmen om hun lichaam van zuurstof te voorzien. Daarnaast als je een haai op zijn rug draait dan raakt hij in een soort coma-stand. De haai is dan letterlijk een geruime tijd buiten bewustzijn en dat in combinatie met het niet in beweging blijven van het lichaam wat er voor zorgt dat hij letterlijk niet kan ademhalen zorgt er voor dat de haai het niet overleefd. 

Orka's zijn zo buitengewoon intelligent dat ze precies van deze techniek gebruik maken tijdens de jacht op de witte haai. Ze flippen hem in teamverband op zijn rug, houden hem daar op zijn plek en wachten dan net zolang tot het gedaan is. 

Dus je kunt wel vaststellen dat de witte haai zeker niet onbevreesd is. Hij is zelfs zo angstig voor orka's dat op het moment, binnen een gebied van 3 km in zijn omgeving zich orka's bevinden, hij weg vlucht en ruim een jaar zelfs niet meer in de buurt van dat gebied terug komt. 

Een indrukwekkend weetje om te vertellen...